Phân tích truyện ngắn “To Build a Fire” - Jack London

Văn học phương Tây tự hào có vô số tác phẩm kinh điển được giảng dạy rộng rãi trong các trường trung học phổ thông ở Mỹ. Mỗi tuần, chúng ta sẽ cùng nhau đắm chìm vào thế giới của những truyện ngắn kinh điển. Ở số trước, chúng ta đã đọc cả bản tiếng Anh lẫn tiếng Việt để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp ngôn ngữ của tác phẩm. Trong số này, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích ý nghĩa ẩn chứa bên trong.

__________________________

Câu chuyện của tuần này là "To Build a Fire” của tác giả Jack London

Tác giả và tác phẩm

Jack London (1876-1916) là một trong những tác giả cổ điển lừng lẫy nhất của văn học Mỹ, người mà cuộc đời táo bạo và đầy biến động như chính những trang viết của mình. Sinh ra tại San Francisco trong một gia đình không mấy êm ấm, ông đã phải trải qua đủ mọi nghề từ khai thác sò lậu đến phóng viên chiến tranh để mưu sinh. Nghị lực phi thường của London thể hiện qua việc ông học dồn chương trình trung học bốn năm vào đúng một năm để có thể nhanh chóng bước chân vào đại học Berkeley, nhưng rồi lại bỏ dở để theo đuổi giấc mộng làm giàu trong cơn sốt khai thác vàng tại vùng Klondike (Canada) năm 1897. Chính những tháng ngày đối mặt với cái lạnh thấu xương vùng cực Bắc đã trở thành tư liệu vô giá cho sự nghiệp văn chương rực rỡ của ông sau này, bắt đầu từ tập truyện đầu tay The Son of the Wolf (1900).

Trong suốt 17 năm cầm bút với gia tài đồ sộ gồm 50 cuốn sách, Jack London không ngừng khám phá ranh giới giữa con người và tự nhiên. Dù chịu ảnh hưởng từ các học thuyết của Darwin và Marx để xây dựng một tư duy riêng biệt, văn chương của ông vẫn luôn hướng về sức sống nguyên bản. Truyện ngắn "To Build a Fire" là một minh chứng tiêu biểu, mô tả sự mong manh, "giòn ải" của con người trước cái man dã của thiên nhiên băng giá Yukon. Một điều mỉa mai đầy thú vị là London đã chấp bút viết về cái lạnh chết người của vùng Bắc Cực khi đang ngồi dưới ánh mặt trời ấm áp của bán đảo Hawaii. Tác phẩm không chỉ là một cuộc đấu tranh sinh tồn mà còn là lời nhắc nhở về sự nhỏ bé của con người trước quyền năng vĩnh cửu của vũ trụ. Dù ra đi sớm ở tuổi 40 vì bệnh tật, để lại những bản thảo dang dở như Eyes of Asia, nhưng dấu ấn của Jack London về tinh thần phiêu lưu và nghị lực sống vẫn mãi là ngọn lửa cháy rực trong lòng độc giả thế giới.

Tóm tắt cốt truyện

Câu chuyện kể về cuộc hành trình đơn độc của một người đàn ông vô danh cùng một chú chó Husky xuyên qua vùng tuyết trắng Yukon trong cái lạnh khắc nghiệt dưới -50°C. Dù là một người mới đến vùng này, anh ta vẫn tự tin thái quá vào sức mạnh cá nhân và phớt lờ lời cảnh báo của bậc tiền bối về việc không nên đi một mình khi nhiệt độ xuống quá thấp. Bi kịch bắt đầu khi anh vô tình bước hụt xuống một hố nước đóng băng mỏng khiến đôi chân ướt sũng, buộc anh phải dừng lại nhóm lửa để cứu lấy cơ thể khỏi bị đông cứng. Tuy nhiên, sai lầm chết người khi nhóm lửa dưới gốc cây thông khiến tuyết trên cành đổ ụp xuống, dập tắt ngọn lửa và cũng dập tắt hy vọng sống sót đầu tiên của anh. Trong cơn hoảng loạn, khi đôi tay đã tê cứng không còn cảm giác để quẹt diêm, anh thậm chí đã nghĩ đến việc giết con chó để lấy hơi ấm từ máu nhưng bản năng sinh tồn của con vật đã giúp nó thoát được. Cuối cùng, sau những nỗ lực chạy bộ trong tuyệt vọng để làm ấm cơ thể, người đàn ông kiệt sức và chấp nhận cái chết bằng một giấc ngủ dài trong tuyết lạnh. Câu chuyện kết thúc đầy ám ảnh với hình ảnh con chó nhận ra chủ mình đã chết, nó tru lên một tiếng rồi lạnh lùng bỏ đi tìm những người cung cấp lửa khác, để lại người đàn ông cô độc giữa thiên nhiên hoang dã.

Chủ đề tác phẩm - Chủ nghĩa hiện thực

Chủ nghĩa hiện thực trong truyện ngắn "To Build a Fire" của Jack London được thể hiện rõ nét qua việc mô tả trần trụi và khách quan cuộc đấu tranh sinh tồn của con người trước thiên nhiên khắc nghiệt. Tác giả không lý tưởng hóa nhân vật mà xây dựng một người đàn ông vô danh đầy thực tế, nhạy bén với sự vật nhưng lại thiếu đi trí tưởng tượng về những mối nguy hiểm tiềm tàng. Bối cảnh vùng Yukon hiện lên đầy chân thực với cái lạnh thấu xương dưới âm 75 độ F, nơi mà mọi sai lầm nhỏ nhất như làm ướt chân hay nhóm lửa dưới gốc cây đầy tuyết đều dẫn đến hậu quả tàn khốc. Thay vì những tình tiết lãng mạn, London tập trung vào các chi tiết kỹ thuật như cách quẹt diêm, sự tê liệt của các đầu ngón tay và bản năng sinh tồn mãnh liệt. Sự đối lập giữa tính toán logic của con người và bản năng nhạy bén của con chó đã làm nổi bật chủ đề về sự nhỏ bé của nhân loại trước một vũ trụ vô tình, không khoan nhượng. Qua đó, tác phẩm khẳng định thiên nhiên là một thực thể khách quan, trung lập nhưng có sức mạnh áp đảo hoàn toàn trước mọi tham vọng kiểm soát của con người.