Phân tích truyện ngắn “The Open Window” - H.H. Munro (SAKI)

Văn học phương Tây tự hào có vô số tác phẩm kinh điển được giảng dạy rộng rãi trong các trường trung học phổ thông ở Mỹ. Mỗi tuần, chúng ta sẽ cùng nhau đắm chìm vào thế giới của những truyện ngắn kinh điển. Ở số trước, chúng ta đã đọc cả bản tiếng Anh lẫn tiếng Việt để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp ngôn ngữ của tác phẩm. Trong số này, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích ý nghĩa ẩn chứa bên trong.

__________________________

Câu chuyện của tuần này là "The Open Window" hay "Khung cửa mở" của tác giả H.H. Munro (SAKI). .

Tác giả và tác phẩm

Hector Hugh Munro, hay còn được biết đến với bút hiệu Saki, sinh năm 1870 tại Myanmar. Là con trai của một tổng thanh tra cảnh sát Anh, ông lớn lên và học tập tại Anh quốc. Sau đó, ông bắt đầu sự nghiệp báo chí với vai trò phóng viên cho tờ The Morning Post tại nhiều nơi như vùng Balkans, Nga, Paris, và cuối cùng là London. Khi Thế chiến thứ nhất bùng nổ, dù đã gần 45 tuổi, ông vẫn tình nguyện gia nhập quân đội với cấp bậc thấp nhất và từ chối nhận lương. Ông đã hy sinh trên chiến trường Pháp vào ngày 13 tháng 11 năm 1916 bởi một viên đạn bắn tỉa của lính Đức. Hầu hết các tác phẩm của Saki đều được xuất bản sau khi ông qua đời.

Dù viết nhiều thể loại, Saki nổi tiếng nhất với các truyện ngắn của mình. Thế giới văn chương của ông là một bức tranh sống động về con người và xã hội Anh đầu thế kỷ 20. Trong số đó, truyện ngắn The Open Window được xem là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất. Câu chuyện này là một ví dụ điển hình của lối viết “truyện lồng truyện,” kết hợp một cách tài tình sự hài hước và kinh dị. Câu chuyện xoay quanh nhân vật Framton, một người khách lạ đến một vùng quê yên tĩnh để chữa bệnh. Tại đây, ông bị cuốn vào câu chuyện ly kỳ do cô thiếu nữ Vera kể. Cô bé đầy tự tin này liên tục gây bất ngờ, sửng sốt cho ông khách, rồi đến cả gia đình bà cô, và dĩ nhiên là cả người đọc.

Việc cô bé bịa chuyện và diễn kịch như vậy khiến người đọc đặt ra nhiều câu hỏi. Phải chăng vì cuộc sống buồn tẻ ở vùng quê này, hay đó là tính cách vốn có của cô bé? Thậm chí, liệu cô cũng có vấn đề về tâm lý giống như ông khách không, dù bề ngoài tỏ ra hoàn toàn bình thường? Saki để lại câu hỏi đó mở, dành cho người đọc tự tìm câu trả lời.

Tóm tắt cốt truyện

Framton Nuttel, một người đàn ông mắc bệnh thần kinh, đến vùng nông thôn để chữa bệnh. Tại đây, anh ghé thăm nhà bà Sappleton và được cô cháu gái 15 tuổi của bà là Vera tiếp đón.

Trong lúc chờ bà Sappleton, Vera kể cho Framton nghe một câu chuyện ma quái. Ba năm trước, chồng và hai người em trai của bà đã đi săn và không bao giờ trở về. Cô bé nói rằng bà Sappleton vẫn luôn để cửa sổ mở, hy vọng họ sẽ quay lại.

Đúng lúc đó, ba người đàn ông xuất hiện trước cánh cửa sổ, khiến Framton tin rằng mình đang thấy hồn ma và hoảng sợ bỏ chạy.

Cuối truyện, Vera giải thích với mọi người rằng Framton là người rất sợ chó nên đã bỏ chạy. Tác giả đã để ngỏ câu hỏi về động cơ của Vera, phải chăng cô bé bịa chuyện vì cuộc sống buồn tẻ ở vùng quê, hay đó là bản tính của cô, một bí ẩn mà người đọc phải tự khám phá.

Hình ảnh biểu tượng

Thế lực siêu nhiên

Trong truyện, Saki đã sử dụng yếu tố siêu nhiên để làm náo loạn sự yên bình của bối cảnh Edwardian. Trước khi sự thật được hé lộ, những người đi săn được miêu tả như những hồn ma: “ba bóng người” xuất hiện trong “ánh chạng vạng” và tiếp cận ngôi nhà một cách “im lặng.” Sau đó, Framton hoảng sợ bỏ chạy như thể “nhìn thấy ma.” Thông qua câu chuyện của Vera, Saki dùng yếu tố siêu nhiên để mang lại sự sống động cho một bối cảnh vốn tẻ nhạt và nhàm chán.

Chiếc cửa sổ

Chiếc cửa sổ là một biểu tượng kép. Nó vừa tượng trưng cho niềm hy vọng của bà dì rằng chồng và các em trai sẽ trở về, vừa là biểu tượng cho trí tưởng tượng phong phú của Vera. Vera đã sử dụng chiếc cửa sổ như một cánh cửa để trốn thoát khỏi thế giới người lớn buồn tẻ, bước vào một thực tại đầy ảo tưởng do chính cô bé tạo ra.

Chủ đề tác phẩm

Chủ đề nổi bật nhất của tác phẩm là sự xung đột giữa trật tự và hỗn loạn. Saki đã phá vỡ sự yên bình, trật tự của một buổi gặp gỡ lịch sự trong phòng khách bằng một câu chuyện ma quái. Chiếc cửa sổ chính là biểu tượng cho sự hỗn loạn và "thế giới hoang dã" bên ngoài. Tác phẩm này thể hiện sự châm biếm của Saki với những quy tắc cứng nhắc của xã hội thượng lưu, cho rằng sự hỗn loạn, sự bất ngờ còn thú vị hơn cuộc sống tẻ nhạt, có khuôn khổ.

Ngoài ra, tác phẩm còn nhắc đến chủ đề về sự khao khát. Cả hai nhân vật chính, Vera và Framton, đều có chung một khao khát: trốn thoát. Framton muốn thoát khỏi bệnh tật và sự căng thẳng của thành phố bằng cách về vùng quê. Còn Vera, cô lại muốn trốn thoát khỏi sự buồn tẻ của cuộc sống nơi nông thôn và thế giới người lớn đầy quy tắc. Tuy nhiên, cách trốn thoát của hai người lại rất khác nhau. Với Vera, trí tưởng tượng là cách để cô tạo ra một thực tại mới, đầy thú vị. Ngược lại, việc trốn thoát của Framton lại kết thúc bằng sự hoảng loạn và thất bại. Điều này cho thấy sự khác biệt giữa hai thế giới: một bên đầy sức sống, một bên đầy nỗi sợ hãi.