Lịch sử hơn 100 năm của trò Cờ tỷ phú

Mặc dù trò chơi này không còn thịnh hành như trước nữa nhưng hầu như mọi người đều nắm rõ quy tắc của nó. Người chơi tích lũy nhiều tài sản và sử dụng tiền hiệu quả. Để đạt được chiến thắng, người chơi cần di chuyển xung quanh bàn cờ và mua càng nhiều bất động sản càng tốt. Cuối trò, chỉ có duy nhất một "đại tỷ phú" chiến thắng, điều này đồng nghĩa những người chơi khác đã bị phá sản hoặc sắp sửa bị phá sản.

Ban đầu, trò chơi này được phát triển bởi Elizabeth Magie, có tên gọi là “Landlord’s Game” (trò chơi địa chủ), dựa trên khái niệm "thuế đất duy nhất" của nhà kinh tế học Henry George. Ý tưởng của Magie là tạo ra một trò chơi thể hiện quan điểm rằng con người có thể sở hữu những gì họ tự làm ra, bao gồm cả những tài nguyên tự nhiên như đất đai, rừng, biển. Tất cả những tư tưởng này đều ảnh hưởng từ người cha của Elizabeth Magie. Ông là một diễn thuyết gia có chí lớn. Khi Elizabeth Magie còn đi học, ông đã tặng cho cô quyển “Tiến bộ và nghèo đói” (Progress and Poverty). Đây là quyển sách ảnh hưởng sâu sắc đến Elizabeth Magie và gieo hạt giống cho việc tạo ra trò chơi Cờ tỷ phú. Câu nói: "Rõ ràng là quyền bình đẳng sử dụng đất giống với quyền bình đẳng hít thở không khí, miễn là có tồn tại thì ai cũng có quyền này" được xem như kim chỉ nam trong cuộc đời Elizabeth Magie. Trong suốt quãng đời còn lại, cô luôn chiến đấu chứng minh điều này là đúng đắn.

Trên thực tế, Elizabeth Magie đã thiết kế trò Cờ tỷ phú với 2 hình thức khác nhau, phân thành "Độc quyền" (Monopoly) và "Phồn thịnh" (Prosperity). "Độc quyền" - Hình thức đầu tiên của Cờ tỷ phú có quy tắc gần giống với Cờ tỷ phú mà chúng ta đang chơi hiện tại. Người chơi tích lũy của cải bằng cách mua bất động sản và xây nhà để thu tiền thuê. Sẽ chỉ có một người chiến thắng duy nhất và những người chơi còn lại phải phá sản trước khi trò chơi kết thúc.

Hình thức thứ 2 là "Phồn thịnh", đất đai thuộc sở hữu chung của tất cả người chơi, không của riêng cá nhân nào. Bất kỳ ai kiếm được tiền từ mua đất thì tất cả người chơi khác có thể nhận được một khoản thu nhập từ việc đó.

Vậy thì làm sao xác định được người chiến thắng trong hình thức thứ 2? Khi những người chơi nghèo nhất có thể kiếm được gấp đôi tiền vốn ban đầu, trò chơi có thể được tuyên bố kết thúc. Người chiến thắng không phải chỉ 1 người và tất cả người chơi sẽ đều cảm thấy vui vẻ. Điều này giống như hợp tác chơi, mỗi người chơi phải suy nghĩ về cách để giúp những người nghèo nhất kiếm được tiền nhiều hơn.

Năm 1903, Elizabeth Magie đặt tên cho sản phẩm của mình là "Trò chơi địa chủ" (Landlord's Game) và nộp đơn xin cấp bằng phát minh. Sau khi có được bằng phát minh, Elizabeth Magie đã cùng với một số đối tác nhỏ phát hành trò chơi lần đầu tiên ở New York vào năm 1903. Vài năm sau, Elizabeth Magie cố gắng hợp tác với Parker Brothers, nhà sản xuất đồ chơi lớn nhất ở thời điểm đó. Cô hy vọng trò chơi sẽ được nhiều người biết đến. Nhưng 2 hình thức này đã bị Parker Brothers từ chối vì cho rằng trò chơi quá phức tạp và khó được công chúng đón nhận.

Năm 1934, Charles B.Darrow bắt đầu chỉnh sửa một vài chi tiết trong trò chơi Cờ tỷ phú nguyên bản của Elizabeth Magie, sau đó chào bán cho Parker Brothers. Bản chỉnh sửa này hoàn toàn đi ngược lại ý định ban đầu của người sáng tạo trò chơi Elizabeth Magie. Charles Darrow loại bỏ hoàn toàn hình thức "Phồn thịnh", chỉ để lại hình thức "Độc quyền" với cách thức chơi trên nền tảng cướp bóc lẫn nhau. Và cái tên "Độc quyền" (Monopoly) được sử dụng cho đến ngày nay, thay vì cái tên gốc.

Năm 1935, khi hãng Parker Brothers có được quyền sản xuất thì trò chơi này trở thành trò chơi hàng đầu nước Mỹ cũng như khu vực phương Tây. Đến năm 1999, Monopoly được phát hành có đăng ký tại 80 quốc gia với 26 thứ tiếng, và khi du nhập vào Việt Nam thì có tên gọi là cờ tỷ phú.

Từ khi ra mắt, cờ tỷ phú đã xuất hiện với nhiều phiên bản mới mẻ hơn, đa dạng và hấp dẫn hơn. Đây là một trò chơi đòi hỏi người chơi phải có tư duy chiến thuật, tính toán hợp lý, và cũng cần một chút may mắn. Thông qua việc đổ xí ngầu, người chơi sẽ đưa ra các quyết định quan trọng như mua bán, cho thuê hay thực hiện các giao dịch tài chính khác, với mục tiêu giành được nhiều tài sản nhất. Không chỉ mang tính giải trí, cờ tỷ phú còn giúp phát triển trí não, tăng cường khả năng tư duy logic và thúc đẩy sự tương tác giữa các thành viên trong gia đình và bạn bè.