Nhật thực toàn phần 2024: Trải nghiệm thiên văn kỳ vĩ

Ngày 8 tháng 4 vừa qua, chúng ta đã được chứng kiến một hiện tượng thiên văn kỳ diệu: nhật thực toàn phần (solar eclipse). Đây là cơ hội hiếm hoi để chúng ta chiêm ngưỡng vẻ đẹp lộng lẫy của vành nhật hoa, hiện tượng quang học chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn ngủi khi Mặt trăng che khuất phần lớn Mặt trời.

Nhật thực là hiện tượng thiên văn xảy ra khi Mặt trăng đi vào vị trí giữa Trái đất và Mặt trời, che khuất một phần hoặc toàn bộ ánh sáng Mặt trời. Trong đó, Nhật thực toàn phần là hiện tượng hiếm gặp nhất trong các loại nhật thực, chỉ xảy ra khi Mặt trăng che khuất hoàn toàn Mặt trời, tạo nên màn đêm kỳ ảo vào ban ngày.

Theo NASA, nhật thực toàn phần 2024 bắt đầu ở Texas, Hoa Kỳ và kết thúc ở Maine. Dải nhật thực đi qua một số quốc gia khác ở Bắc Mỹ, bao gồm Mexico và Canada. Tại Việt Nam, tuy không thể quan sát được hiện tượng nhật thực toàn phần, chúng ta vẫn có thể chiêm ngưỡng nhật thực hình khuyên vào sáng ngày 8 tháng 4 năm 2024.

Vì đâu mà Nhật thực 2024 lại là một sự kiện đặc biệt, thu hút đến hơn 20 triệu bài đăng và tương tác trên các nền tảng xã hội? Trước hết, đây là lần nhật thực toàn phần đầu tiên trong vòng 7 năm, với lần gần nhất diễn ra vào ngày 21 tháng 8 năm 2017. Ngoài ra, dải nhật thực này đi qua nhiều châu lục trên thế giới, giúp nhiều người có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng thiên văn kỳ diệu này.

Tuy nhiên, việc quan sát trực tiếp Mặt trời trong thời gian nhật thực có thể gây hại nghiêm trọng cho mắt, thậm chí dẫn đến mù vĩnh viễn. Để bảo vệ mắt an toàn khi xem nhật thực toàn phần, ta cần tuân thủ một số biện pháp sau:

• Sử dụng kính lọc chuyên dụng:

Kính lọc dành cho việc quan sát Mặt trời là công cụ quan trọng nhất để bảo vệ mắt khỏi tác hại của tia UV và ánh sáng mặt trời trong thời gian nhật thực. Kính lọc này phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn quốc tế, có khả năng chặn gần như 100% tia sáng nhìn thấy, tia hồng ngoại và tia cực tím.

• Tuyệt đối không nhìn trực tiếp vào Mặt trời:

Ngay cả khi không có nhật thực, việc nhìn trực tiếp vào Mặt trời luôn luôn nguy hiểm, có thể gây bỏng giác mạc và tổn thương võng mạc vĩnh viễn. Kể cả khi Mặt trời bị che khuất một phần bởi Mặt trăng, ánh sáng từ vành nhật hoa vẫn có thể gây hại cho mắt nếu không được bảo vệ.