Chương Thị và câu chuyện về phương pháp dạy con

 

Mạnh Tử (孟子/Mèng Zǐ), tên thật là Mạnh Kha (孟軻/Mèng kē), là một nhà triết học nổi tiếng thời kỳ Chiến Quốc (thế kỷ thứ 5-3 TCN) ở Trung Quốc. Ông được coi là một trong những nhà triết học hàng đầu của truyền thống Nho giáo cổ điển, bên cạnh các nhân vật như Khổng Tử và Lão Tử,...

Ông được biết đến với các quan điểm triết học về đạo đức, chính trị, và xã hội. Các ý kiến của Mạnh Tử thường tập trung vào việc nâng cao phẩm hạnh cá nhân và xây dựng một xã hội ổn định, công bằng. Ông cũng đề cao vai trò của giáo dục trong việc phát triển đạo đức và trí tuệ cho con người.

Mạnh Tử mất cha từ khi còn nhỏ và được mẹ, Chương Thị, hay còn gọi là Mạnh Mẫu, giáo dục một cách nghiêm túc. Chương Thị được biết đến với việc chuyển nhà ba lần để tạo điều kiện tốt nhất cho con trai mình. 

Truyền thuyết kể rằng, khi họ sống gần một bãi tha ma, mỗi ngày,  Mạnh Tử thấy người khác đang đào, chôn, lăn và khóc, cậu cũng bắt chước hành động đó và khóc theo. Chương Thị, mẹ của Mạnh Tử, thấy điều này và nói: "Chỗ này không phải nơi con ta nên ở". Vì vậy, họ quyết định dọn đi và đến sống gần chợ.

Ở chỗ mới, Mạnh Tử thấy người buôn bán đang điên đảo. Cậu cũng bắt chước những hành động nô nghịch của họ khi về nhà. Chương Thị lại nói: "Chỗ này cũng không phù hợp cho con ta". Vì vậy, họ tiếp tục dọn nhà và đến sống gần trường học.

Ở gần trường học, Mạnh Tử thấy các bạn cùng trang lứa đua nhau học tập lễ phép và cắp sách vở. Cậu cũng bắt chước họ và học tập lễ phép. Lần này, Chương Thị vui mừng nói: "Chỗ này là nơi con ta nên ở".

Một ngày, khi Mạnh Tử thấy hàng xóm giết lợn, cậu hỏi mẹ: "Người ta giết lợn làm gì thế?" Chương Thị đùa rằng: "Để cho con ăn đấy". Tuy nhiên, sau đó bà nghĩ lại và hối hận: "Làm sao mà ta lại nói dối con? Con đang ở tuổi thơ và đang mở rộng tri thức, tôi không nên dạy con nói dối". Vì vậy, bà đi mua thịt lợn thật và đem về cho con ăn.

Một lần khác, khi Mạnh Tử bỏ học để đi chơi, Chương Thị đang ngồi dệt cửi. Bà thấy điều này, lập tức cầm dao và cắt đứt tấm vải đang dệt trên khung. Bà nói: "Con học mà bỏ học, cũng giống như ta đang dệt tấm vải này rồi cắt đứt đi vậy".

Từ đó, Mạnh Tử trở nên rất chăm chỉ trong việc học tập. Cuối cùng, cậu trở thành một người đại hiền. Và điều đó chứng tỏ rằng giáo dục quý báu của Chương Thị đã có tác động lớn đến sự phát triển của Mạnh Tử.