Phân tích truyện ngắn “All Summer In a Day” - Ray Bradbury

 

Văn học phương Tây tự hào có vô số tác phẩm kinh điển được giảng dạy rộng rãi trong các trường trung học phổ thông ở Mỹ. Mỗi tuần, chúng ta sẽ cùng nhau đắm chìm vào thế giới của những truyện ngắn kinh điển. Ở số trước, chúng ta đã đọc cả bản tiếng Anh lẫn tiếng Việt để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp ngôn ngữ của tác phẩm. Trong số này, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích ý nghĩa ẩn chứa bên trong.

__________________________

Câu chuyện của tuần này là "All Summer In a Day” của tác giả Ray Bradbury

Tác giả và tác phẩm

Ray Douglas Bradbury, sinh ngày 22 tháng 8 năm 1920, tại Waukegan, Illinois, là một trong những tác giả vĩ đại nhất của văn học Mỹ thế kỷ 20 và 21. Ngay từ năm 12 tuổi, Bradbury đã bắt đầu sự nghiệp viết lách, một quyết định mà ông tuyên bố đã tuân thủ nghiêm ngặt, viết lách mỗi ngày cho đến cuối đời. Mặc dù ông đã chuyển đến Los Angeles cùng gia đình khi 14 tuổi và không theo học đại học vì khó khăn kinh tế trong thời kỳ Đại suy thoái, Bradbury đã tự rèn luyện khả năng viết lách cho chính mình. Ông từng chia sẻ rằng thư viện địa phương chính là trường học của ông: “Tôi đã đến thư viện ba ngày một tuần trong suốt 10 năm.”

Bradbury đã chứng minh tài năng của mình qua một loạt thể loại phong phú, từ tự truyện, tiểu thuyết trinh thám, thơ ca, đến kịch bản. Tuy nhiên, ông được biết đến rộng rãi và sâu sắc nhất trong vai trò là một nhà văn khoa học viễn tưởng. Trong suốt sự nghiệp kéo dài của mình, Bradbury đã để lại một di sản đồ sộ với hơn 400 truyện ngắn, hơn năm mươi cuốn sách, cùng nhiều tiểu luận, kịch và kịch bản phim. Ông đã nhận được vô số giải thưởng danh giá, bao gồm Giải thưởng Thành tựu Trọn đời từ World Fantasy Award và Bram Stoker Award. 

Tóm tắt cốt truyện

Câu chuyện diễn ra trên hành tinh Sao Kim, nơi cuộc sống của những người di cư từ Trái Đất bị chi phối bởi một chu kỳ thời tiết khắc nghiệt: mưa trút nước không ngừng nghỉ suốt bảy năm. Họ sống trong một thành phố ngầm bằng thép và đá cẩm thạch, chờ đợi một sự kiện hiếm hoi và được dự đoán chính xác: một khoảng thời gian yên tĩnh kéo dài chỉ hai giờ đồng hồ, khi Mặt Trời sẽ lần đầu tiên xuất hiện sau bảy năm.

Nhân vật trung tâm là Margot, một cô bé chín tuổi trầm lặng, khác biệt với các bạn cùng lớp. Margot là người duy nhất trong số chúng từng sống trên Trái Đất và vẫn còn giữ được ký ức chân thực về màu vàng rực rỡ và hơi ấm của ánh nắng Mặt Trời. Đối với những đứa trẻ khác, Mặt Trời chỉ là một huyền thoại trong sách vở, và sự kiên định cùng nỗi buồn bã của Margot, được thúc đẩy bởi ký ức, khiến cô bé trở thành mục tiêu của sự ghen tỵ và chế giễu. Chúng không tin cô bé, thậm chí có đứa nghi ngờ rằng Margot đã bịa đặt hoặc đã quên cảm giác đó.

Vào buổi sáng định mệnh, khi các giáo viên đang bận rộn chuẩn bị cho sự kiện trọng đại, sự ghen ghét và đố kỵ của bọn trẻ đạt đến đỉnh điểm. Dưới sự xúi giục của cậu bé William, chúng đã xông vào và nhốt Margot vào một chiếc tủ quần áo bằng kim loại trong đường hầm. Chỉ vài phút sau, tiếng mưa ngừng rơi một cách đột ngột. Sự im lặng tuyệt đối khiến cô giáo cùng các học sinh quên bẵng đi Margot và vội vã chạy ra ngoài để tận hưởng hai giờ đồng hồ quý giá đó.

Mặt Trời hiện ra, chói lọi và ấm áp. Bọn trẻ, lần đầu tiên trong đời cảm nhận được thứ ánh sáng và nhiệt lượng tuyệt vời này, đã ngây ngất chạy nhảy, cười đùa, cảm nhận tia nắng trên da thịt và ngắm nhìn thế giới cây cỏ xanh tươi chỉ kịp mọc lên trong thoáng chốc. Tuyệt đối say mê với khoảnh khắc tự do và hạnh phúc ngắn ngủi ấy, chúng đã lãng quên hoàn toàn cô bé Margot bị nhốt.

Đúng hai giờ sau, một giọt nước lạnh rơi xuống tay một cô bé, báo hiệu sự kết thúc. Ngay lập tức, ánh sáng và tiếng cười biến mất khi bọn trẻ vội vã chạy ngược vào đường hầm, nghe thấy tiếng mưa bắt đầu rơi trở lại, dữ dội và liên tục như cũ, báo hiệu một chu kỳ bảy năm tăm tối tiếp theo. Khi cơn mưa đã ổn định, một cô bé trong nhóm bỗng dưng nhớ lại, sững sờ đứng im lặng trước cánh cửa tủ quần áo kim loại. Chúng nhẹ nhàng mở cửa, giải thoát cho Margot, người đã bị tước đoạt toàn bộ khoảnh khắc kỳ diệu mà cô đã chờ đợi suốt bảy năm. Câu chuyện kết thúc với hình ảnh Margot bước ra khỏi tủ trong im lặng và khuôn mặt hoảng sợ, hối hận của những đứa trẻ, ám ảnh bởi nhận thức về hành động tàn nhẫn và không thể đảo ngược của mình.

Chủ đề tác phẩm

Sự tàn phá của ghen tỵ và bạo lực tinh thần

Sự ghen tỵ này bắt nguồn từ sự đối lập gay gắt giữa kinh nghiệm cá nhân của Margot và sự thiếu thốn trải nghiệm của các bạn cùng lớp. Margot, với ký ức chân thực về ánh nắng Mặt Trời, đã trở thành biểu tượng của niềm hy vọng mà những đứa trẻ lớn lên trong bóng tối Sao Kim không thể tin hoặc chấp nhận. Sự khác biệt này đã đẩy chúng đến hành động tàn nhẫn đỉnh điểm, nhốt cô bé vào tủ ngay trước khoảnh khắc diệu kỳ và tước đoạt đi niềm vui sướng mà cô bé đã chờ đợi suốt bảy năm. Hành vi này không chỉ là sự bắt nạt mà còn là một hành động phản ánh sự vô cảm và hung hăng nảy sinh từ sự cô lập kéo dài.

Tầm quan trọng của trải nghiệm thực tế so với kiến thức lý thuyết. 

Trước khi Mặt Trời ló dạng, những đứa trẻ chỉ biết về nó qua sách vở, khiến chúng nghi ngờ ký ức của Margot. Tuy nhiên, trong hai giờ đồng hồ ngắn ngủi đó, khi chúng cảm nhận được sự ấm áp, ánh sáng và niềm vui sướng tột độ của tự nhiên, khái niệm lý thuyết đã được chuyển hóa thành ký ức sống động. Chính sự chuyển đổi kinh nghiệm đột ngột này đã khiến chúng nhận ra bản chất tàn độc của hành động mình đã gây ra.

Ảnh hưởng tiêu cực của môi trường đối với tâm lý con người

Mưa liên tục và sự thiếu vắng ánh sáng Mặt Trời không chỉ là yếu tố thời tiết mà còn là phép ẩn dụ cho sự thiếu thốn cảm xúc và niềm vui. Cuộc sống tù túng, không có yếu tố thiên nhiên tươi sáng đã nuôi dưỡng sự u uất, sự ghen ghét và sự chai sạn trong tâm hồn những đứa trẻ, khiến chúng dễ dàng trút bỏ sự thất vọng lên người khác.