(Phần 1) Truyện ngắn “The Monkey's Paw” - W. W. Jacobs

Văn học phương Tây tự hào có vô số tác phẩm kinh điển được giảng dạy rộng rãi trong các trường trung học phổ thông ở Mỹ. Mỗi tuần, chúng ta sẽ cùng nhau đắm chìm vào thế giới của những truyện ngắn kinh điển, đầu tiên là đọc cả bản tiếng Anh lẫn tiếng Việt để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp ngôn ngữ của tác phẩm. Sau đó, ở số tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu vào phân tích ý nghĩa ẩn chứa bên trong.

__________________________

Câu chuyện của tuần này là "The Monkey's Paw" hay "Bàn tay khỉ" của tác giả W. W. Jacobs. Đây là một câu chuyện kinh dị, có phần dài hơn những chuyện của các số trước, nên chúng ta sẽ chia thành 3 phần. 

The Monkey's Paw (Part 1)

W. W. Jacobs

Without, the night was cold and wet, but in the small parlour of Laburnum villa the blinds were drawn and the fire burned brightly. Father and son were at chess; the former, who possessed ideas about the game involving radical chances, putting his king into such sharp and unnecessary perils that it even provoked comment from the white-haired old lady knitting placidly by the fire.

"Hark at the wind," said Mr. White, who, having seen a fatal mistake after it was too late, was amiably desirous of preventing his son from seeing it.

"I'm listening," said the latter grimly surveying the board as he stretched out his hand. "Check."

"I should hardly think that he's come tonight, " said his father, with his hand poised over the board.

"Mate," replied the son.

"That's the worst of living so far out," balled Mr. White with sudden and unlooked-for violence; "Of all the beastly, slushy, out of the way places to live in, this is the worst. Path's a bog, and the road's a torrent. I don't know what people are thinking about. I suppose because only two houses in the road are left, they think it doesn't matter."

"Never mind, dear," said his wife soothingly; "perhaps you'll win the next one."

Mr. White looked up sharply, just in time to intercept a knowing glance between mother and son. the words died away on his lips, and he hid a guilty grin in his thin grey beard.

"There he is," said Herbert White as the gate banged loudly and heavy footsteps came toward the door.

The old man rose with hospitable haste and opening the door, was heard condoling with the new arrival. The new arrival also condoled with himself, so that Mrs. White said, "Tut, tut!" and coughed gently as her husband entered the room followed by a tall, burly man, beady of eye and rubicund of visage.

"Sergeant-Major Morris, " he said, introducing him.

The Sergeant-Major took hands and took the proffered seat by the fire, watched contentedly as his host got out whiskey and tumblers and stood a small copper kettle on the fire.

At the third glass his eyes got brighter, and he began to talk, the little family circle regarding with eager interest this visitor from distant parts, as he squared his broad shoulders in the chair and spoke of wild scenes and doughty deeds; of wars and plagues and strange peoples.

"Twenty-one years of it," said Mr. White, nodding at his wife and son. "When he went away he was a slip of a youth in the warehouse. Now look at him."

"He don't look to have taken much harm." said Mrs. White politely.

"I'd like to go to India myself," said the old man, just to look around a bit, you know."

"Better where you are," said the Sergeant-Major, shaking his head. He put down the empty glass and, sighing softly, shook it again.

"I would like to see those old temples and fakirs and jugglers," said the old man. "What was that that you started telling me the other day about a monkey's paw or something, Morris?"

"Nothing." said the soldier hastily. "Leastways, nothing worth hearing."

"Monkey's paw?" said Mrs. White curiously.

"Well, it's just a bit of what you might call magic, perhaps." said the Sergeant-Major off-handedly.

His three listeners leaned forward eagerly. The visitor absent-mindedly put his empty glass to his lips and then set it down again. His host filled it for him again.

"To look at," said the Sergeant-Major, fumbling in his pocket, "it's just an ordinary little paw, dried to a mummy."

He took something out of his pocket and proffered it. Mrs. White drew back with a grimace, but her son, taking it, examined it curiously.

"And what is so special about it?" inquired Mr. White as he took it from his son, and having examined it, placed it upon the table.

"It had a spell put on it by an old Fakir," said the Sergeant-Major, "a very holy man. He wanted to show that fate ruled people's lives, and that those who interfered with it did so to their sorrow. He put a spell on it so that three separate men could each have three wishes from it."

His manners were so impressive that his hearers were conscious that their light laughter had jarred somewhat.

"Well, why don't you have three, sir?" said Herbert White cleverly.

The soldier regarded him the way that middle age is wont to regard presumptuous youth."I have," he said quietly, and his blotchy face whitened.

"And did you really have the three wishes granted?" asked Mrs. White.

"I did," said the sergeant-major, and his glass tapped against his strong teeth.

"And has anybody else wished?" persisted the old lady.

"The first man had his three wishes. Yes," was the reply, "I don't know what the first two were, but the third was for death. That's how I got the paw."

His tones were so grave that a hush fell upon the group.

"If you've had your three wishes it's no good to you now then Morris," said the old man at last. "What do you keep it for?"

The soldier shook his head. "Fancy I suppose," he said slowly." I did have some idea of selling it, but I don't think I will. It has caused me enough mischief already. Besides, people won't buy. They think it's a fairy tale, some of them; and those who do think anything of it want to try it first and pay me afterward."

"If you could have another three wishes," said the old man, eyeing him keenly," would you have them?"

"I don't know," said the other. "I don't know."

He took the paw, and dangling it between his forefinger and thumb, suddenly threw it upon the fire. White, with a slight cry, stooped down and snatched it off.

"Better let it burn," said the soldier solemnly.

"If you don't want it Morris," said the other, "give it to me."

"I won't." said his friend doggedly. "I threw it on the fire. If you keep it, don't blame me for what happens. Pitch it on the fire like a sensible man."

The other shook his head and examined his possession closely. "How do you do it?" he inquired.

"Hold it up in your right hand, and wish aloud," said the Sergeant-Major, "But I warn you of the consequences."

"Sounds like the 'Arabian Nights'", said Mrs. White, as she rose and began to set the supper. "Don't you think you might wish for four pairs of hands for me."

Her husband drew the talisman from his pocket, and all three burst into laughter as the Sergeant-Major, with a look of alarm on his face, caught him by the arm.

"If you must wish," he said gruffly, "Wish for something sensible."

Mr. White dropped it back in his pocket, and placing chairs, motioned his friend to the table. In the business of supper the talisman was partly forgotten, and afterward the three sat listening in an enthralled fashion to a second installment of the soldier's adventures in India.

"If the tale about the monkey's paw is not more truthful than those he has been telling us," said Herbert, as the door closed behind their guest, just in time to catch the last train, "we shan't make much out of it."

"Did you give anything for it, father?" inquired Mrs. White, regarding her husband closely.

"A trifle," said he, colouring slightly, "He didn't want it, but I made him take it. And he pressed me again to throw it away."

"Likely," said Herbert, with pretended horror. "Why, we're going to be rich, famous, and happy. Wish to be an emperor, father, to begin with; then you can't be henpecked."

He darted around the table, pursued by the maligned Mrs White armed with an antimacassar.

Mr. White took the paw from his pocket and eyed it dubiously. "I don't know what to wish for, and that's a fact," he said slowly. It seems to me I've got all I want."

"If you only cleared the house, you'd be quite happy, wouldn't you!" said Herbert, with his hand on his shoulder. "Well, wish for two hundred pounds, then; that'll just do it."

His father, smiling shamefacedly at his own credulity, held up the talisman, as his son, with a solemn face, somewhat marred by a wink at his mother, sat down and struck a few impressive chords.

"I wish for two hundred pounds," said the old man distinctly.

A fine crash from the piano greeted his words, interrupted by a shuddering cry from the old man. His wife and son ran toward him.

"It moved," he cried, with a glance of disgust at the object as it lay on the floor. "As I wished, it twisted in my hand like a snake."

"Well, I don't see the money," said his son, as he picked it up and placed it on the table, "and I bet I never shall."

"It must have been your fancy, father," said his wife, regarding him anxiously.

He shook his head. "Never mind, though; there's no harm done, but it gave me a shock all the same."

They sat down by the fire again while the two men finished their pipes. Outside, the wind was higher than ever, and the old man started nervously at the sound of a door banging upstairs. A silence unusual and depressing settled on all three, which lasted until the old couple rose to retire for the rest of the night.

"I expect you'll find the cash tied up in a big bag in the middle of your bed," said Herbert, as he bade them good night, " and something horrible squatting on top of your wardrobe watching you as you pocket your ill-gotten gains."

Bàn tay khỉ (Phần 1)

Tác giả W. W. Jacobs

Đó là một đêm lạnh lẽo và ẩm ướt, nhưng trong căn phòng khách đóng kín rèm thì ấm áp và lửa cháy sáng rực trong lò. Hai cha con đang chơi cờ; người cha vừa đi vài nước mạo hiểm bất thường khiến quân Vua của mình gặp nguy khiến cả bà vợ tóc bạc đang ngồi đan bên cạnh lò sưởi cũng phải lên tiếng chê bai.

“Gió kêu mới khiếp làm sao,” ông White lên tiếng; giờ ông mới nhận ra nước đi sai lầm có thể khiến thua cả ván cờ, cho nên cố đánh lạc hướng để cậu con trai không nhìn ra.

“Con có nghe thấy mà,” cậu con trai đáp, vẫn chăm chú vào ván cờ và vươn tay ra đi nước tiếp. “Chiếu.”

“Chắc tối nay cậu ta không tới kịp đâu,” người cha đáp, tay vươn ra phía trên bàn cờ.

“Chiếu bí.” Cậu con nói tiếp.

“Sống ở ngoại ô tệ thế đấy,” ông White đột ngột nói với giọng bực dọc khó chịu; “Kể cả tính những chỗ khỉ ho cò gáy khác thì như thế này vẫn đáng xếp thứ nhất. Chẳng thể đi đâu mà chân không dính bùn, mà đường thì ngập ngụa như sông. Ta chẳng biết những kẻ khác nghĩ gì nữa. Ta đoán họ chẳng thèm bận tâm gì sất khi mà chỉ có hai hộ dân ở khu này.”

“Đừng bận tâm, bố nó ạ,” bà vợ điềm đạm nói, “có khi ván sau ông thắng thì sao?”

Ông White quắc mắt nhìn vừa kịp lúc thấy một ánh nhìn thấu hiểu giữa hai mẹ con. Ông định nói gì đó, nhưng lại thôi mà đành cười trừ.

Vừa lúc đó thì có tiếng cổng đóng sầm lại và tiếng bước chân nặng nề tiến về phía cửa ra vào; cậu Herbert White lên tiếng: “Ông ấy đến rồi.”

Ông White vội vã đứng lên ra mở cửa với vẻ hiếu khách và vừa đón khách vừa buông lời chia buồn tới người mới đến. Vị khách đáp lại một hai câu bày tỏ nỗi buồn, còn bà White thì đằng hắng nhẹ nhàng khi chồng dẫn khách vào phòng. Vị khách là một người cao lớn, vạm vỡ, đôi mắt to tròn trên gương mặt hồng hào.

“Đây là Thượng sĩ Morris,” ông White giới thiệu.

Vị Thượng sĩ bắt tay từng người rồi ngồi xuống chỗ được mời cạnh bếp lửa, ánh nhìn tỏ rõ sự vui vẻ khi ông White đem whiskey cùng mấy cái ly ra và đặt một cái ấm nhỏ lên bếp lửa. 

Đến ly thứ ba thì ánh mắt vị khách đã bừng sáng, và ông bắt đầu nói chuyện. Gia đình nhà White thì ngồi quây quần xung quanh và bắt đầu hứng thú với vị phương xa khi ông ta vừa vươn vai thoải mái trên ghế vừa kể về những nơi xa lạ cùng những chiến công đầy hiển hách, về chiến tranh, bệnh dịch và những con người kỳ dị.

“Hai mươi mốt năm rồi,” ông White quay sang vợ con và nói. “Hồi xưa cậu này chỉ là một anh chàng gầy gò giúp việc trong nhà kho. Giờ nhìn mà xem này.”

“Cậu ấy trông có vẻ ổn lắm,” bà White lịch sự nói.

“Giá được thì tôi cũng muốn đến Ấn Độ thăm thú cho biết.” ông chồng nói.

“Ai ở đâu nên ở yên đấy,” Thượng sĩ vừa lắc đầu vừa nói. Ông đặt cái ly không xuống bàn, khẽ thở dài và lại lắc đầu.

“Tôi rất mong được thăm thú những đền thờ cổ, những gã thầy tu và những tay biểu diễn trên phố,” ông chủ nhà nói tiếp. “Hôm trước cậu có kể tôi nghe chuyện bàn tay khỉ đúng không nhỉ, Morris? Chuyện đấy là như thế nào?”

“Chẳng thế nào cả.” người lính đáp vội. “Ít nhất thì cũng chẳng có gì đáng nghe đâu.”

“Bàn tay khỉ ư?”, bà White tò mò hỏi.

“Chà, có thể nói nó là một chút của cái ta gọi là ma thuật,” Thượng sĩ đáp lại.

Ba thính giả chồm tới với vẻ hứng thú. Vị khách có vẻ chìm sâu trong suy nghĩ nên không nhận ra mà cầm cái ly rỗng không đưa lên miệng, rồi sau đó nhận ra mà đặt xuống. Ông White vội rót đầy ly.

“Nhìn bề ngoài,” Thượng sĩ nói và đưa tay lục vào trong túi áo, “nó chỉ là một bàn tay khỉ bé con tầm thường được phơi khô và ướp xác.”

Ông lấy ra một vật từ trong túi và giơ nó cho mọi người xem. Bà White lùi lại phía sau với vẻ ghê sợ, trong khi cậu con trai cầm lấy và xem xét với vẻ tò mò.

“Thứ này có gì đặc biệt?” ông White vừa nói vừa cầm lấy vật kia từ cậu con trai, và sau khi xem xét một hồi thì đặt nó lên bàn.

“Một thầy tu già đã yểm bùa phép vào nó,” Thượng sĩ nói, “một người cao tay ấn đấy. Ông ta muốn chứng tỏ cuộc đời con người bị số mệnh trói buộc, và kẻ nào thử cố thay đổi nó sẽ chịu hậu quả. Ông ta yểm bùa để cho ba người khác nhau mỗi người có thể ước ba điều từ nó.”

Cách vị khách kể câu chuyện cho thấy ông ta thực sự tin nó là thật, và những thính giả nhận ra rằng những tràng cười khúc khích của họ hơi có vẻ vô duyên.

“Sao ngài không ước ba điều gì đó đi?” cậu Herbert hỏi khéo.

Người lính nhìn cậu con trai bằng ánh mắt của một người trung niên thường nhìn đám trẻ vô phép. “Tôi có ước rồi,” ông đáp, và mặt trở nên trắng bệch.

“Và ba điều ước của cậu thật sự thành hiện thực ư?” bà White hỏi.

“Phải,” Thượng sĩ đáp khi đưa chiếc ly lên miệng.

“Có ai khác cũng từng ước chưa?” bà chủ nhà hỏi tiếp.

“Người đầu tiên có nó cũng ước ba điều,” vị khách đáp, “Tôi không biết hai điều ước đầu tiên là gì, nhưng điều thứ ba ông ta ước được chết. Vậy nên tôi mới có được bàn tay khỉ này.”

Giọng của vị khách tỏ ra rất nghiêm túc, khiến mọi người đều im lặng.

“Nếu cậu đã ước ba điều rồi thì giờ nó còn có ích gì nữa đâu hả Morris,” ông chủ nhà lên tiếng. “Sao còn giữ nó làm gì?”

Người lính lắc đầu. “Cho vui thôi, chắc vậy,” ông chậm rãi đáp. “Tôi từng nghĩ đến việc bán nó, nhưng rồi lại thôi. Nó gây đủ rắc rối cho tôi rồi. Vả lại, không ai muốn mua đâu. Một số thì chỉ coi nó là chuyện bịa; còn có ai tin thì đều muốn thử trước rồi mới trả tiền.”

“Nếu được ước thêm ba điều nữa, cậu có nhận không?” ông chủ nhà hỏi và quan sát thật kỹ vị khách.

“Tôi không biết nữa. Quả tình là không biết,” vị khách đáp.

Ông ta cầm bàn tay lên, xoay qua xoay lại giữa ngón cái và ngón trỏ; rồi thốt nhiên quẳng nó vào bếp lửa. Ông White kêu thốt lên rồi vội quỳ xuống moi nó ra.

“Để nó cháy rụi thì hơn,” người lính nói với vẻ buồn bã với ngữ điệu cho thấy ông thực sự tin như thế.

“Morris ạ, nếu cậu không cần nữa thì cho tôi.” Ông chủ nhà nói.

“Không được.” Vị khách đáp với vẻ kiên quyết. “Tôi đã ném nó vào bếp lửa. Nếu ông giữ nó thì đừng quy trách nhiệm cho tôi nếu có gì xảy ra. Tốt nhất ông nên ném nó vào lửa thì hơn.”

Ông chủ nhà lắc đầu rồi xem xét kỹ vật trong tay, thế rồi hỏi: “Làm sao để ước?”

“Dùng tay phải cầm lấy nó rồi nói thật to điều ước lên,” Thượng sĩ đáp, “Nhưng tôi đã cảnh báo về những chuyện có thể xảy ra rồi đấy.”

“Nghe như chuyện Nghìn lẻ một đêm ấy”, bà White vừa đùa vừa đứng dậy sắp bàn ăn. “Ông ước cho tôi có bốn đôi tay được không nhỉ?”

Ông chồng lấy bàn tay khỉ trong túi ra, và cả ba người trong gia đình bật cười khi Thượng sĩ hốt hoảng nắm tay ông lại và dặn:

“Nếu có định ước, hãy ước điều gì hợp lý.”

Ông White bỏ lại nó vào trong túi rồi kéo ghế mời vị khách ngồi vào bàn. Suốt bữa tối hầu như chẳng còn ai nhắc lại vật kia, và sau đó cả gia đình ngồi quây quần bên người lính để nghe những chuyện kỳ thú xảy ra ở Ấn Độ.

“Nếu mà câu chuyện về bàn tay khỉ không thật hơn những chuyện ông ta vừa kể thì mình có nó cũng chẳng để làm gì.” Cậu Herbert nói sau khi đã tiễn vị khách ra cửa cho kịp bắt chuyến tàu cuối.

“Ông có trả cho cậu ấy đồng nào không?” bà White hỏi chồng.

“Chút ít thôi. Cậu ấy không nhận nhưng tôi vẫn nài. Rồi cậu ấy vẫn muốn tôi vứt cái bàn tay khỉ đi.”

“Sao mà vứt được!” cậu Herbert vừa nói vừa vờ sợ sệt. “Nhà mình sẽ giàu có, nổi tiếng và hạnh phúc.” Cậu vừa cười vừa nói tiếp, “Bố nên ước được làm vua chẳng hạn; và thế là mẹ sẽ chẳng có cớ gì để càu nhàu suốt ngày nữa.”

Nói xong cậu chạy quanh bàn ăn vì bà White vừa cười vừa đuổi theo toan đánh.

Ông White lấy bàn tay khỉ ra khỏi túi và quan sát nó với vẻ nghi ngờ. “Nói thật là bố chẳng biết ước gì, bởi kể ra đời bố thế này là đủ rồi đâu thiếu gì.” Ông chậm rãi nói.

“Nếu bố trả được hết tiền vay để mua căn nhà này thì chắc bố vui lắm nhỉ?” cậu Herbert nói và đặt tay lên vai ông White. “Chà, vậy bố ước có hai trăm bảng đi, như vậy chắc là đủ đấy.”

Ông bố ngượng cười vì bản tính nhẹ dạ của mình, giơ bàn tay khỉ lên, trong khi đó cậu con trai, với gương mặt vờ vẻ trang nghiêm rồi nháy mắt với bà mẹ, ngồi vào đàn dương cầm và đánh một vài hợp âm hùng hồn.

“Tôi ước có hai trăm bảng,” ông nói rõ từng tiếng một.

Tiếng đàn dương cầm hòa cùng lời nói, bỗng im bặt bởi tiếng kêu sợ hãi của ông White. Bà vợ cùng cậu con trai vội chạy đến bên ông.

“Nó di chuyển,” ông kêu lên, mắt liếc nhìn vật trên sàn với vẻ ghê tởm. “Khi tôi ước, nó vặn vẹo trên tay tôi như một con rắn.”

“Con chưa thấy tiền đâu cả,” cậu con trai nói khi nhặt bàn tay khỉ lên và đặt trên bàn, “và con cá là ta chẳng có đồng nào đâu.”

“Chắc là tưởng tượng thôi ông nó ạ,” bà vợ nhìn chồng một cách lo lắng.

Ông lắc đầu. “Thôi đừng bận tâm, tôi không sao cả, dù là cũng bị nó dọa cho hết cả hồn.”

Cả nhà lại ngồi xuống cạnh bếp lửa và hai bố con lôi tẩu ra hút. Bên ngoài, gió thét gào ngày càng hung tợn hơn, và ông White bắt đầu lo lắng khi nghe tiếng sầm sập phát ra từ cánh cửa trên lầu. Một không gian thinh lặng kỳ quái và buồn tẻ bao trùm lên cả ba người họ, cứ thế mãi cho đến khi đôi vợ chồng già nhổm dậy đi ngủ.

“Có khi bố mẹ sẽ thấy một bọc tiền nằm ở giữa giường đấy,” cậu Herbert nói khi chúc cả hai ngủ ngon, “và thêm một con gì đấy khủng khiếp thù lù trên nóc tủ quần áo nhìn xuống khi bố mẹ đem giấu số tiền bất chính ấy đi.”